بر اساس آخرین گزارش‌های معاملاتی بورس کالای ایران در شهریور ماه 1403، شاهد کاهش محسوس حجم معاملات در بخش فولاد بوده‌ایم. علیرغم تلاش‌ها برای بهبود شرایط، بازار فولاد همچنان با چالش‌های جدی از جمله کاهش تقاضا و محدودیت‌های نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کند. این وضعیت نشان می‌دهد که رکود بازار آهن‌آلات به صورت گسترده‌ای در زنجیره ارزش این صنعت نفوذ کرده و علاوه بر تولیدکنندگان، سایر فعالان این حوزه را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
در بازار داخلی نیز شرایط به همین منوال است و بازار آهن‌آلات با رکود عمیقی مواجه شده است. کاهش تقاضا در بخش ساخت و ساز و صنایع پایین‌دست، به همراه عوامل خارجی مانند نوسانات نرخ ارز و تحریم‌ها، از جمله دلایل اصلی این رکود به شمار می‌رود. حتی وقایع سیاسی و نظامی منطقه نیز نتوانسته‌اند تحرک قابل توجهی در این بازار ایجاد کنند. کارشناسان معتقدند برای برون‌رفت از این شرایط، نیازمند برنامه‌ریزی‌های کلان و حمایت از بخش ساخت و ساز هستیم.
در مجموع، رکود عمیق بازار آهن‌آلات و فولاد، زنگ خطری برای اقتصاد کشور است. این وضعیت نشان می‌دهد که بخش‌های مهمی از صنعت کشور با چالش‌های جدی مواجه هستند. برای بهبود این شرایط، نیازمند تصمیم‌گیری‌های قاطع و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت در سطح کلان هستیم.
نقش محدودیت‌های نقدینگی در رکود بازار آهن‌آلات
یکی دیگر از چالش‌های عمده که رکود بازار آهن‌آلات را تشدید کرده است، محدودیت‌های نقدینگی است. بسیاری از شرکت‌ها و کارخانه‌های تولیدی با مشکل در تأمین مالی مواجه هستند. این موضوع باعث کاهش ظرفیت تولید و عرضه محصولات فولادی در بازار شده است. از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان و فعالان اقتصادی نیز به دلیل همین محدودیت‌ها قادر به خرید محصولات فولادی به مقدار لازم نیستند که این امر به رکود بازار دامن زده است.
تاثیرات نوسانات نرخ ارز و تحریم‌ها
نوسانات نرخ ارز یکی دیگر از عواملی است که بازار فولاد و آهن‌آلات را تحت تاثیر قرار داده است. قیمت‌گذاری مواد اولیه فولادی به شدت وابسته به نرخ ارز است و هرگونه تغییر در این نرخ، به سرعت در قیمت نهایی محصولات فولادی تأثیر می‌گذارد. در شرایطی که نوسانات نرخ ارز به دلیل تحریم‌ها و عدم ثبات اقتصادی ادامه‌دار است، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان با عدم اطمینان مواجه می‌شوند. این عدم اطمینان منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی و در نهایت کاهش تقاضا برای محصولات فولادی می‌شود.
رکود بازار آهن‌آلات و تأثیر آن بر سایر صنایع
رکود بازار آهن‌آلات تنها به بخش فولاد محدود نمی‌شود و سایر صنایع نیز تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. صنایع خودروسازی، ساختمان‌سازی، تولید لوازم خانگی و حتی صنایع پتروشیمی به عنوان مصرف‌کنندگان عمده محصولات فولادی، با چالش‌های مشابهی مواجه هستند. کاهش تولید و تقاضا در این صنایع، تقاضا برای مواد اولیه فولادی را نیز کاهش داده است. این کاهش تقاضا به ویژه در بخش ساخت و ساز و صنایع پایین‌دست به شدت محسوس است و تأثیر مستقیمی بر رکود بازار آهن‌آلات دارد.
راهکارهای پیشنهادی برای خروج از رکود بازار آهن‌آلات
برای مقابله با رکود عمیق بازار آهن‌آلات و بهبود شرایط این بخش از صنعت، ضروری است که راهکارهای مؤثری به کار گرفته شود. رکود کنونی ناشی از مجموعه‌ای از عوامل پیچیده اقتصادی، سیاسی و مالی است که برای خروج از این وضعیت نیازمند تدابیر جامع و هدفمند هستیم. در این راستا، شناسایی و اجرای استراتژی‌هایی که بتوانند به تقویت تقاضا، افزایش تولید و کاهش مشکلات نقدینگی کمک کنند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
این راهکارها باید به گونه‌ای طراحی شوند که بتوانند به بهبود سریع و پایدار بازار آهن‌آلات و فولاد کمک کنند. به علاوه، توجه به این نکته که رکود بازار آهن‌آلات می‌تواند تأثیرات منفی گسترده‌ای بر سایر صنایع داشته باشد، اهمیت و ضرورت اجرای این راهکارها را بیشتر می‌کند. در ادامه، چندین راهکار کلیدی برای خروج از این رکود و بهبود وضعیت بازار ارائه شده است.
- تقویت بخش ساخت و ساز: از طریق ارائه تسهیلات مالی و حمایت‌های دولتی برای افزایش سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی و زیرساختی.
- کنترل نوسانات نرخ ارز: کاهش وابستگی به واردات مواد اولیه و تقویت تولید داخلی می‌تواند به بهبود شرایط بازار کمک کند.
- همکاری دولت و بخش خصوصی: افزایش همکاری‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای برای تقویت بخش‌های اقتصادی مختلف به منظور ایجاد تقاضای جدید در بازار فولاد.
فرصت طلایی خرید در رکود بازار آهن‌آلات: حالا وقت تصمیم‌گیری است!
قیمت میلگرد و تیرآهن در روزهای اخیر تقریباً بدون تغییر مانده و بیشتر کارخانه‌ها قیمت‌ها را ثابت نگه داشته‌اند. با بررسی نمودار نوسانات قیمت میلگرد مشخص می‌شود که تنها در معدودی از کارخانه‌ها شاهد رشد جزئی ۰.۳ تا ۰.۷ درصدی قیمت بوده‌ایم. این در حالی است که قیمت میلگرد در سایزهای پرمصرف کاهش یافته و به حدود ۲۶ هزار تومان رسیده است. به عنوان مثال، میلگرد سایزهای ۱۴ تا ۲۰ تولیدی شاهرود با افزایش قیمت ۰.۳ درصدی به ۲۵۹۱۰ تومان رسیده، در حالی که میلگرد سایز ۱۶ ذوب آهن با کاهش بیشتری مواجه شده و با ۱ تا ۱.۷ درصد کاهش به ۲۶۶۴۰ تومان عرضه شده است.
در مورد تیرآهن نیز روند نزولی قیمت‌ها همچنان ادامه دارد. بر اساس گزارش‌های موجود، قیمت تیرآهن در کارخانه ذوب آهن با کاهش ۰.۶ تا ۰.۷ درصدی همراه بوده و سایز ۱۸ این محصول تا صبح امروز به ۲۷۰۹۰ تومان به ازای هر کیلوگرم کاهش یافته است. این کاهش قیمت در بازار آهن‌آلات به دلیل رکود موجود در بازار و کاهش تقاضا ادامه دارد و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این روند نزولی حداقل تا سه هفته آینده ادامه داشته باشد. عواملی مانند شرایط اقتصادی و سیاسی، به ویژه انتخابات پیش روی آمریکا، می‌توانند بر قیمت محصولات فولادی تأثیرگذار باشند و نوسانات قیمتی را ایجاد کنند.
با توجه به رکود بازار آهن‌آلات و شرایط کنونی، ممکن است برای خریداران فرصت مناسبی ایجاد شده باشد تا وارد بازار شوند و از قیمت‌های فعلی بهره ببرند. البته، باید توجه داشت که تغییرات پیش‌بینی‌ناپذیر اقتصادی و سیاسی می‌تواند این روند را تغییر دهد. به همین دلیل، مشاوره با کارشناسان و تحلیل شرایط قبل از خرید پیشنهاد می‌شود تا افراد با توجه به نیازهای خود تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
جمع‌بندی
در مجموع، بازار آهن‌آلات و فولاد در شرایط رکود عمیقی قرار دارد که ناشی از عوامل مختلفی همچون کاهش تقاضا در بخش ساخت و ساز، نوسانات نرخ ارز و تحریم‌های بین‌المللی است. این وضعیت نشان می‌دهد که برای بهبود شرایط، نیاز به برنامه‌ریزی‌های کلان و حمایت‌های گسترده از بخش‌های صنعتی و ساختمانی وجود دارد.