ناودانی یکی از مقاطع فولادی است که در دسته پروفیل‌های باز قرار می‌گیرد. این مقاطع فولادی با توجه به جنس ماده استفاده شده در تولیدش، وزن، طراحی و شکل ظاهری، در انواع گوناگونی دسته‌بندی شده‌اند. به غیر از این موارد یکی از روش‌های مهم دسته بندی ناودانی، با توجه به فرایند تولید آن می‌باشد. زیرا فرایند تولید ناودانی بر کیفیت و کاربرد آن بسیار تاثیرگذار است. ناودانی‌ها با توجه به نوع و کاربرد در ابعاد و اندازه‌های مختلف و با روش‌های گوناگون از جمله پرسی و فابریک تولید می‌شوند. با توجه به اهمیت فرآیند تولید در کاربری و کیفیت آن، با این مطلب همراه باشید تا به مراحل تولید ناودانی و روش‌های ساخت انواع آن بیشتر آشنا شوید. توجه داشته باشید که آشنایی با انواع ناودانی می‌تواند به شما کمک کند تا خریدی مطمئن تر داشته باشید.
ناودانی چیست؟
ناودانی یا (European Standard U Channel) UPN, UNP یکی از مقاطع فولادی باز و بسیار پرکاربرد در صنعت و ساختمان‌سازی است. درواقع پروفیل ناودانی به شکل حرف U یا C انگلیسی می‌باشد. این پروفیل از یک سطح افقی که جان نامیده می‌شود و همچنین دو سطح عمودی که بال نام دارد، تشکیل شده است و به طور معمول بال‌ها زاویه ای 90 درجه با سطح جان دارند و موازی هستند. البته با توجه به نیاز بال‌ها ممکن است به صورت شیب دار ساخته شوند. واضح است که ایجاد این تغییرات در ناودانی مستلزم ایجاد تغییر در فرآیند تولید ناودانی می‌باشد. با توجه به کاربرد گسترده انواع ناودانی، در تولید این مقطع صنعتی و ساختمانی علاوه بر فولادهای کربنی و پوشش‌دار گالوانیزه از کامپوزیت‌های پلیمری، آلومینیوم، فولادهای ضدزنگ نیز می‌توان استفاده کرد در نظر داشته باشید که قیمت ناودانی بسته به جنس آن، متفاوت است.
ویژگی ناودانی
ناودانی‌ها با توجه به کاربردهای مختلف، دارای ویژگی‌های زیادی هستند که در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- کم بودن وزن اسکلت فلزی
- تحمل در برابر ضربه
- کارآمد بودن در طولانی مدت
- سرعت نصب بالا در ساختمان‌ها
- اشغال فضای کم
- مقاومت در برابر تنش‌های فولادی
- کم بودن پرتی ناودانی
فرایند تولید ناودانی
روش تولید ناودانی را می‌توانیم در 4 گروه مختلف دسته‌بندی نمود که عبارتند از روش پرسی، فابریک، نورد گرم و فابریک سرد. با توجه به تفاوت کیفیت در ناودانی تولید شده در هر یک از این روش‌های تولید، در ادامه به شرح هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت:
فرایند تولید ناودانی به روش پرسی
در فرایند تولید ناودانی پرسی همانطور که از نامش مشخص است، بیشتر از دستگاه پرس استفاده می‌شود. البته در حال حاضر از دستگاه رول فرمینگ نیز برای تولید ناودانی پرسی استفاده می‌شود. فرآیند تولید پرسی به این ترتیب است که در مرحله اول ورق با ضخامت مناسب، در اندازه مورد نظر که مساوی با مجموع عرض بال‌ها و جان ناودانی است، برش خواهد خورد. سپس نوارهای برش خورده وارد دستگاه رول فرمینگ شده و توسط چند غلتک و اعمال فشار، به شکل ناودانی در می‌آیند. ساده و کم‌هزینه بودن فرآیند شکل دهی در این روش باعث شده قیمت ناودانی پرسی بسیار مقرون به صرفه می‌باشد. همچنین از این نوع ناودانی‌ها، به دلیل موارد ظاهری و برای ساخت لبه‌هایی که نیاز به صاف بودن دارند، در ساختمان هم استفاده می‌شود.
به طور معمول برای تولید ناودانی پرسی از ورق‌های فولادی سیاه استفاده می‌شود اما با توجه به نیاز در روش تولید پرسی از ورق‌های استیل و گالوانیزه نیز می‌توان استفاده نمود که به طور معمول گران تر از ناودانی‌های فولادی هستند. همچنین در مورد ناودانی پرسی، باید توجه داشته باشید که با توجه به محدودیت‌های دستگاه رول فرمینگ، فقط تولید ناودانی‌هایی با ضخامت کمتر از 6 میلی متر در این روش ممکن می‌باشد.
فرایند تولید ناودانی به روش فابریک
تولید ناودانی به روش فابریک، یکی از متداول‌ترین روش‌های تولید این محصول پرکاربرد در صنایع ساختمانی است. در این روش، با استفاده از شمش‌های فولادی و فرآیند نورد گرم، ناودانی‌هایی با ابعاد و مشخصات مختلف تولید می‌شوند.
در ابتدا، شمش‌های فولادی که ماده اولیه تولید ناودانی هستند، در کوره‌های حرارتی تا دمای بسیار بالا حرارت داده می‌شوند. این حرارت باعث نرم شدن و شکل‌پذیر شدن شمش‌ها می‌شود. سپس، شمش‌های داغ از میان غلتک‌های قدرتمندی عبور داده می‌شوند. با هر بار عبور از غلتک‌ها، شمش‌ها به تدریج شکل گرفته و به مقاطع مورد نظر نزدیک‌تر می‌شوند. این فرآیند به صورت مداوم تکرار می‌شود تا شمش‌ها به شکل نهایی ناودانی درآیند.
در طول فرآیند نورد، ابعاد و مشخصات ناودانی‌ها با دقت بالایی کنترل می‌شود تا محصول نهایی مطابق با استانداردهای تعیین شده باشد. پس از اتمام فرآیند نورد، ناودانی‌ها سرد شده و سپس به صورت بسته‌بندی شده برای مصرف به بازار عرضه می‌شوند.
فرایند تولید ناودانی به روش نورد گرم
این روش نیز مشابه فرایند تولید ناودانی فابریک می‌باشد. در روش تولید ناودانی نورد گرم، شمش فلز در کوره تحت حرارت قرار می‌گیرد تا به دمای مورد نظر یعنی 1100 درجه برسد. سپس با عبور از غلطک‌های افقی و عمودی به تدریج فرم مورد نظر را به خود می‌گیرد و در نهایت در اندازه مورد نظر برش خواهند خورد. اگر مراحل تولید در همین مرحله تمام شود، به ناودانی تولید شده، ناودانی نورد گرم گفته می‌شود. در روش نورد گرم کیفیت ناودانی‌های تولید شده پایین است؛ چراکه فرصت و زمان کافی برای فرایند تولید وجود ندارد. پایین بودن کیفیت این نوع ناودانی موجب شده قیمت آن نسبت به سایر ناودانی‌ها پایین تر باشد.
فرایند تولید ناودانی به روش نورد سرد
فرایند تولید نورد سرد در واقع در ادامه روش نورد گرم قرار می‌گیرد. در این روش بعد از آن که مراحل نورد گرم بر روی ناودانی انجام شد، ناودانی وارد مرحله ای با عنوان نورد سرد می‌شود تا دمای آن به آرامی و آهستگی کاهش پیدا کند. این کاهش تدریجی دما باعث می‌شود که کنترل بیشتری بر روی ابعاد ناودانی وجود داشته باشد و ناودانی در سایزهای دقیق تری تولید می‌شود. همچنین طولانی بودن مراحل تولید نور سرد باعث می‌شود، خواص مکانیکی و کیفیت سطحی بسیار مطلوبی نسبت به سایر ناودانی‌ها داشته باشد. درکل می‌توان گفت با توجه به این که در این روش زمان بیشتری برای انجام عملیات در نظر گرفته می‌شود، کیفیت ناودانی‌هایی که از این طریق تولید می‌شود به مراتب بالاتر از ناودانی‌های نورد گرم است. همچنین لازم است بدانید در روش نورد سرد در فرایند تولید نادوانی، مقاطع را از ورق‌هایی می‌سازند که امکان تولید آن‌ها در خطوط نورد گرم وجود ندارد0
مراحل تولید ناودانی بر اساس شکل ظاهری
حال که با فرایند تولید ناودانی‌ها آشنا شدید، بهتر است نحوه دسته‌بندی آن‌ها بر اساس شکل ظاهری را نیز بدانید؛ زیرا با توجه به شکل ظاهری ممکن است مراحل تولید ناودانی متفاوت باشد. انواع ناودانی را می‌توان از لحاظ شکل ظاهری به دو گروه زیر دسته‌بندی کرد:
ناودانی ساده
ناودانی‌های ساده در اندازه‌های گوناگون از 8 تا 16 متغیر است. ارتفاع این نوع ناودانی‌ها، از 30 میلی متر تا 400 میلی متر است و ارتفاع و ابعاد این نوع محصول، بسته به نیاز مشتری‌هاست. ناودانی‌های ساده می‌توانند به روش نورد گرم یا سرد یا با استفاده از دستگاه پرس تولید شوند. از این ناودانی در مواردی مثل ساخت پل‌های باربر، ساخت قاب و چارچوب برای دستگاه‌های صنعتی، اتاق اتومبیل و… استفاده می‌شود.
ناودانی مشبک
این نوع ناودانی، در واقع همان ناودانی ساده می‌باشد که یک مرحله به مراحل تولید ناودانی اضافه شده است. برای ساخت این نوع ناودانی سوراخ‌هایی روی سطح ورق آن در بال‌ها و قسمت جان ایجاد می‌شود. از این سوراخ‌ها، بتوان برای موارد لازم مثل بستن پیچ و مهره استفاده کرد. به دلیل ظاهر سوراخ شده در فرایند تولید ناودانی مشبک که شکلی شبکه شبکه ایجاد می‌کند، به آن ناودانی مشبک می‌گویند. با توجه به کاربرد ناودانی مشبک، این نوع ناودانی بیشتر از ورق گالوانیزه تولید می‌شود و روش تولید آن استفاده از فرآیند تولید ناودانی به شکل پرسی می‌باشد. توجه داشته باشید وجود سوراخ‌ها در ناودانی مشبک باعث کاهش وزن آن در عین استحکام داشتن می‌شود به همین جهت از ناودانی مشبک برای تولید قفسه و سازه‌های سبک فولادی استفاده می‌شود.
تفاوت روش تولید ناودانی بر اساس وزن
یکی دیگر از ویژگی‌های ناودانی که می‌تواند بر روی فرایند تولید ناودانی و استانداردهای تولید تاثیر گذار باشد، وزن ناودانی می‌باشد. انواع ناودانی را می‌توان از لحاظ وزن به گروه‌های ناودانی سبک و سنگین تقسیم بندی نمود. ناودانی سبک به نوعی از ناودانی گفته می‌شود که وزن آن از وزن تعریف شده در جدول استاندارد اشتال کمتر است. در تولید این نوع ناودانی از استاندارد ملی ایران با شماره 4477-1 و 4477-2 و استانداردهای EN 10279، DIN 1026-12 و GOST 8240 استفاده می‌شود. در مقابل ناودانی سنگین نوعی از ناودانی است که از نظر ابعاد و وزن دقیقا با مقادیر ذکر شده در جدول اشتال مطابقت دارد. ناودانی سنگین تحت استاندارد DIN-1024 تولید می‌شود. برای درک بهتر تفاوت‌های ناودانی سبک و سنگین مقاله 8 تفاوت اصلی ناودانی سنگین و سبک را مطالعه نمایید.
فرمول سازی تولید ناودانی
بهبود طراحی غلتک همانند گذشته نیاز به تشکیل واحد تحقیقات در حوزه فلزی دارد. متاسفانه امروزه بسیاری از سوالاتی که در مورد رفتار فلز در کالیبرهای مختلف وجود دارد، به اندازه کافی مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته است. در حال حاضر مطالعات آزمایشی در شرایط تولید به دلیل هزینه بالای مواد، بسیار دشوار است. در هنگام انجام آزمایشات سخت، از فناوری‌های رایانه‌ای استفاده می‌شود که این امر منجر می‌شود پرونده‌ها و آزمایشات پیچیده را بتوان بررسی نمود.
امروزه تجزیه و تحلیل طرح‌های موجود در فناوری تولید ناودانی‌های فلزی، تقاضای بسیاری دریافت کرده است. نکته مهم در این باره این است که برای یافتن بهترین روش‌های بهبود بخشی طراحی غلتک‌ها و علاوه بر آن، شناسایی موثرترین راه‌های تولید پروفیل ناودانی، تحقیقات گسترده‌ای و جامعی باید انجام شود.
جمع بندی نهایی
همانطور که در مطلب فوق مطالعه کردید، فرایند تولید ناودانی‌های مختلف با یکدیگر فرق دارد و از این رو توصیه می‌شود اگر قصد خرید ناودانی در انواع مختلف را دارید، در ابتدا با روش‌های تولید آن‌ها آشنا شوید. شما با در دست داشتن اطلاعات کامل از انواع، کاربرد، ویژگی‌ها و نحوه تولید ناودانی‌ها می‌توانید ناودانی مدنظر خود را در ابعاد و سایزهای مختلف از سایت پیوان سفارش دهید. به دلیل تفاوت قیمت پایه ناودانی موجود در بازار و حساسیت‌های موجود، ناودانی و سایر مقاطع فولادی مورد نیاز برای پروژه‌های مختلف باید از فروشگاه‌های معتبر تهیه شود.
گروه صنعتی پیوان با توجه به این مسئله و با تکیه بر تجربه‌ی بالای خود در زمینه‌ی فروش ناودانی سبک و فروش ناودانی سنگین، امکان خرید آنلاین ناودانی را برای مشتریان خود فراهم کرده است.